Als u een woning, een appartement of een bouwgrond koopt, dan moet u op de aankoopsom 10% verkooprechten betalen. In sommige gevallen kan dat tarief 5% bedragen.

Wijziging sinds 1 juni 2018

Sinds 1 juni 2018 is de de hervorming van het verkooprecht van kracht. De datum van het sluiten van de koopovereenkomst is hierbij bepalend:

• Koopovereenkomsten gesloten vóór 1 juni 2018 vallen onder de oude regeling.
  Ook koopovereenkomsten met een opschortende voorwaarde die pas na 1 juni wordt vervuld, vallen onder de oude regeling.
• Koopovereenkomsten gesloten sinds 1 juni 2018 vallen onder de nieuwe regeling.

Voorwaarden

Het verkooprecht is in principe verschuldigd vanaf het ogenblik dat een (mondelinge) verkoopovereenkomst gesloten is.

Procedure

Diegene die de akte van de verkoop ter registratie aanbiedt, is ook verplicht tot betaling van de rechten en ontvangt daarvoor een aanslagbiljet dat onmiddellijk moet betaald worden.

• Als een verkoopovereenkomst vóór het opmaken van de notariële akte ter registratie wordt aangeboden, is degene die de akte ter registratie aanbiedt (koper of verkoper) verplicht het verkooprecht onmiddellijk te betalen bij ontvangst van het aanslagbiljet.
• Als een verkoopovereenkomst vóór het opmaken van de notariële akte niet ter registratie werd aangeboden, wordt het verkooprecht betaald door de notaris, op het moment dat hij hiervoor het aanslagbiljet ontvangt. De notaris rekent de rechten met de koper af bij het verlijden van de notariële verkoopakte (dus vóór de aanbieding ter registratie).

Doorgaans betaalt de koper de registratiebelastingen. De partijen kunnen evenwel overeenkomen dat de verkoper de rechten draagt. Die onderlinge overeenkomst heeft echter geen waarde voor de Vlaamse Belastingdienst. De koper blijft de belastingplichtige.

Bedrag

In het Vlaamse Gewest bedragen de verkooprechten of registratierechten 10% van de aankoopsom. Naargelang de aard van het onroerend goed dat wordt aangekocht (bv. bescheiden woning, enige woning), kan de koper eventueel genieten van gunstmaatregelen:

• klein beschrijf: Wie een bescheiden woning koopt of bouwt, kan in aanmerking komen voor het verminderde tarief van 5%.
• abattement en bijabattement:
  • Als u geen andere woning of bouwgrond bezit, moet u geen registratierechten betalen op de eerste 15.000 euro van de aankoopsom (abattement).
  • Als u voor die aankoop een hypothecaire lening aangaat, kunt u een bijkomende vrijstelling (bijabattement) genieten van
    • 10.000 euro als de registratierechten 10% van de aankoopsom bedragen;
    • 20.000 euro als de registratierechten 5% van de aankoopsom bedragen;
    • 66.666,67 euro als de registratierechten 1,5 % van de aankoopsom bedragen
• meeneembaarheid:
  • Als u verkooprechten op uw oude woning hebt betaald, kunt u die oude rechten aftrekken van de verkooprechten die u op uw nieuwe woning moet betalen.
  • Het is echter niet mogelijk om meeneembaarheid te combineren met abattement en bijabattement. U zult met uw notaris moeten nagaan welke vermindering u het meeste voordeel oplevert.
• vermindering voor activering van panden (renovatie-abattement): Als u een pand koopt en renoveert, dat maximum vier opeenvolgende jaren is geregistreerd als leegstaand, verwaarloosd, ongeschikt of onbewoonbaar, kunt u een vermindering van verkooprechten krijgen.

Let op, als u een bouwgrond koopt moet u altijd het normale tarief van 10% betalen. Maar u kunt wel een teruggave van 5% krijgen als u later op die grond een bescheiden woning bouwt.

Als u niet akkoord gaat met het bedrag van de geheven rechten, kunt u bezwaar in te dienen. Het gaat hier dan over effectieve fouten in de berekening.

Voor sommige van deze gunstmaatregelen geldt, dat als u op het ogenblik van registratie, nog niet kunt aantonen dat u voldoet aan de voorwaarden, u achteraf, op het ogenblik dat u wel kunt aantonen dat u aan de voorwaarden voldoet, een verzoekschrift tot teruggave kunt indienen. Een verzoekschrift tot teruggave kunt u op dezelfde manier als een bezwaar indienen.

Openbare verkoop

Bij een openbare verkoop zijn de verkooprechten dezelfde (5% of 10%), maar bij een openbare verkoop is het bedrag waarop de verkooprechten geheven worden hoger (bij gewone verkoop is dat de verkooppprijs), omdat er een aantal kosten bijkomen die specifiek zijn voor een openbare verkoop.